Monique te Kiefte coacht agrarische familiebedrijven
In 2015 begint Monique te Kiefte (53) met Te Kiefte Coaching. “Door mijn agrarische achtergrond en het feit dat mijn man en ik samen een varkenshouderij runnen weet ik wat er speelt in de agrarische sector.”
Tekst en foto: Karin Stronks
“De helft van de agrariërs is 50+ en vraagt zich af waar ze over tien jaar staan. Moeten zij nog grote investeringen doen? Hoe zit het als er geen opvolger is? Stoppen met boeren, en dan?” Daarbij komen ook maatschappelijke zaken om de hoek kijken. “Er is veel vraag naar grond, voor de energietransitie, woningbouw, industrie. Is het verstandig om te verkopen? En hoe ziet de toekomst er dan uit? En praktische dingen spelen. Kan de boer nog traditioneel verder? Of toch kiezen voor biologisch boeren? En wat kunnen boeren doen aan de biodiversiteit?”
Boeren zijn geen praters wordt vaak gezegd. Monique is het daar niet mee eens. “Boeren willen best praten, als er maar oprecht geluisterd wordt.” Schrijnende verhalen komen bij Monique binnen. “Bijvoorbeeld een jonge boer die de toekomst van het bedrijf somber inziet en overweegt om te stoppen. Heel vaak is een boerenbedrijf al jarenlang een familiebedrijf. De jonge boer staat onder druk om dit voort te zetten. Ook al wordt het nooit uitgesproken, het is zeker aanwezig. ‘Opa zou het jammer vinden’ of ‘wat zou vader er van denken’, zinnen die genoeg lading hebben.” Als een boer stopt met zijn bedrijf verliest hij volgens Monique veel meer dan alleen een baan. “Het is zijn identiteit, zijn sociale leven, zijn levenswerk, zijn wortels, familie, buren, zijn inkomen, de woning. Schuldgevoelens, het gevoel van gefaald hebben, onterecht natuurlijk maar ze zijn er wel. Soms zijn de problemen zo ernstig dat de boeren er gewoonweg niet over kunnen praten. Terwijl het dan juist belangrijk is om dat wél te doen. Ik kom wel eens bij gezinnen en dan denk ik, ‘had eerder aan de bel getrokken, dan had ik veel meer voor jullie kunnen doen’.”
‘‘Soms denk ik, had eerder aan de bel getrokken. Dan had ik veel meer voor jullie kunnen doen…’
Monique en haar man Jan runnen samen een varkenshouderij, 250 zeugen en 1000 vleesvarkens. Elf jaar geleden begint iets te knagen bij Monique. “Ik miste contacten, en merkte dat ik me heel graag wilde ontwikkelen.” Jan begrijpt het en Monique begint met een hbo-opleiding Toegepaste Psychologie. “Ik heb mijn vrijwillige bezigheden opgezegd en heb me een jaar lang tussen het werk door georiënteerd, wat is er mogelijk, wat wil ik gaan doen? Deze opleiding kwam op mijn pad. Eén dag per week naar school, verder zelf aan de bak. Elk vrij uurtje was ik met mijn studie bezig, het kostte me de spreekwoordelijke bloed, zweet en tranen maar binnen vier jaar had ik mijn diploma op zak.”
Ze werkt een tijdlang als leerlingenbegeleider en als begeleider van mensen met een verstandelijke beperking. “De situatie in de agrarische sector veranderde snel en ik miste de boeren, de mentaliteit. En besloot om voor mezelf te beginnen. Zo ontstond Te Kiefte Coaching.” Diverse gemeenten zetten in die tijd projecten op en Monique is daar direct bij betrokken geraakt. “Zo kwam ik bij de mensen thuis. En hoorde de verhalen, de grote zorgen van de boeren. En heb zo veel mogelijk hulp geboden. Ik merk nu wel dat het ‘hulp zoeken’ langzaam uit de taboesfeer komt. Veel beter natuurlijk!” Een nieuw project waar Monique aan meedoet wordt in vier gemeenten, waaronder Winterswijk, uitgerold. Gratis gesprekken worden aangeboden en gefinancierd door gemeenten en de provincie Gelderland. “Iedereen die in het buitengebied woont kan hier gebruik van maken.”